Editor Picks


widgeo.net

Saturday, January 26, 2013

BIBLE HI ENGE A NIH? ENGTIA PAWM TUR NGE?



Bible hi Kristiante Thurin Lehkhabu a ni a. He Lehkhabu hi, hun inkar hlat  tak takah mi chi hrang hrang te’n an thu hmuh leh hriatte an ziah a ni a. Chung lehkhabu hrang hrangte chu, tun tlai khawhnuah mi thenkhatin thurin bua tling leh tha-a an ngaihte an lawr khawm a; (Lawrkhawm tih awmzia chu, entir nan : Tuna kan Bile-ah chuan, Chanchin Tha’ kan tih chu bu li a ni a. Zir mite chuan “Chanchin Tha bu tih hi bu tam tak a awm a, Isua zirtirte hmingkim hi Chanchin Tha bu a awm niin an sawi.  Chung zing atang chuan  bu li hi thurin bu atana tlinga an ngaih an lakchhuah a ni “ an ti)bu khatah an thui khawm a. chu chu “Bible,” Mizo chuan “Pathian Lehkhabu Thianghlim “ kan tih hi a ni. 
Tin, Kristiante zingah thurin bu atana tlinga  an ngaih leh an pawm (Canon)   a inang lova, a tam zawkin bu  73 thuikhawm chu Thurin buah an pawm a, a thenin bu 66  thuikhawm chu thurin buah an pawm thung. Hemi chungchangah hian ngaih dan a rual lo hle a. Thuthlung Hlui bu  lama Apokrifa bute hi a thenin an duh lova, a thenin pawm (Canon) zingah a tel ve ngei tur a ni, an ti a. Hetianga thu a in thial vel chhung hi kum sang tel teh meuh a ni.Kum 300/400 AD Vel atanga intanin kum 1546 Trent Khawmpui ah Roman Katholik lam chuan thu tlukna siam felin “Ringtu zawng zawngin, kohhrana chhiar chhuah thin, Latin tawnga Bible vulgate chiah hi, a vaiin, a bu tenaute lamin Bible-a pawm vek tur a ni; a pawm duh lo chuan anchhia  dawng rawh se,” an ti a. ‘A bu tenau’ tih hi, Apokrifa bu sawina a ni.  Hetiang a nih tak avang hian, Protestan ho pawhin an ngaih dan sawi chian a tul ve ta. Kum 1647 A D khan Westminster khuaah khawmpui an kova, chutah chuan “Heng Apokrifa bute hi, Pathian thawkkhum an ni ve lo, kan Bible canon zinga telh tur an ni hek lo. Pathian kohhran miten heng bua thute hi an zawm a ngai lo, mihring ziak lehkhabu  dang ang bawk a ni,” an ti a.

9 comments:

  1. bible canon chungchang zir tur hian i hun i pe phal tak tak em aw? ngun takin kristian thurin hi zir rawh... Pathian thawkkhum a ziak anih avangin thuneihna vawrtawp nei a ni tih hria la... a nihna hriat tumin han zir tak tak ta che..... Pathian thu ah hian kohhran pakhatah pawh ngaihdan a inang thap thap thei lo... a pawimawh zawk chu... i thih hnah vanramah nge i kal ang hremhmunah tih hi a hi... vanram te... hremhmun te hi a awm tak tak tih hria la... hremhmun a kal lo turin hun tha i neih lai hian ngaihven rawh...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Han zirchian tak tak hian thu inhmu lemlo tam tak a awm a ni tih kan hria a, Pathian thawkkhum dik lo thei lo a ni lo tih hrilh hre tur che u hian engtin nge kan tih ang aw? A dik lohna pakhat ka han hrilh nghal ang che aw! Khawvel mihring zawng zawng hi Evi leh Adama thlah kan ni lo tih pawh hian a dikloh zia a nemnghet nghal awm e.

      Delete
  2. Han zirchian tak tak hian thu inhmu lemlo tam tak a awm a ni tih kan hria a, Pathian thawkkhum dik lo thei lo a ni lo tih hrilh hre tur che u hian engtin nge kan tih ang aw? A dik lohna pakhat ka han hrilh nghal ang che aw! Khawvel mihring zawng zawng hi Evi leh Adama thlah kan ni lo tih pawh hian a dikloh zia a nemnghet nghal awm e.

    ReplyDelete
  3. Pathian thawkkhum chin in tih hi engnga ti nge a inan loh le?

    ReplyDelete
  4. Zir chiang turin kum engzat nge i zir tawh le? Bible college ah i kal tawh tal em? Anih loh leh Pathian thu thiam te kawmin i zir tak tak peih em? Lehkhabu engzat teh meuh nge i chhiar tawh le? Genesis pawh ring lo chuan engtin nge Bible canon chungchang chu i tuipui ve viau a? Pathian thu hi Thlarau atanga hriat fiah a ni tih hria la. Pawngpaw zuam ngawt chi a ni lo. Pathian thu ril tak tak hi i tan a pawimawh ber lo. Zawhna pawimawh tawpkhawk pakhat ka zawt ang che... I thih hnu ah vanram ah i kal ngei dawn tih i chiang tawh em? I la chiang lo anih chuan hmanhmawh rawh.... Tuna i sakhaw vawn hi chu hremhmun kalkawng mai a ni e... I hma lawkah khan chatuan boralna lengkir hlauhawm tak a awm ania... Meng la... harh rawh ....

    ReplyDelete
    Replies
    1. Zir chiang turin Bible college a kal kher te, Pathian thu thiam kawm kher te leh Lehkhabu dang chhiar teuh kher a ngai em mi le? Gennesis hi pawngpaw pawm bur chi a ni lo tih tarlanna a nih hi. Pathian thu hi a rau atang chauha in lo man thin vang a nih hi a dik leh dik loh pawh thlu lova a pawma inpawm bur thin ni. Ka thih hnuah chuan insawi invanramah hi chuan ka kal dawn lo tih ka chiang, engvangin maw maw? e a awm miau loh avangin maw le. Ka thih hnuah chuan Pa hnenah ka chawl veng vemng tawh dawn maw le. Engvangin maw? E, Pa pathian atanga chatuan nunna nei ka ni a, Pa pathianin kan chatuan nunna ber a lak tawh chuan ala tu leh chatuan nunna min petu Pathian hnenah kan chawl tawh mai ang chu maw le.

      Delete
  5. Zir chiang turin Bible college a kal kher te, Pathian thu thiam kawm kher te leh Lehkhabu dang chhiar teuh kher a ngai em mi le? Gennesis hi pawngpaw pawm bur chi a ni lo tih tarlanna a nih hi. Pathian thu hi a rau atang chauha in lo man thin vang a nih hi a dik leh dik loh pawh thlu lova a pawma inpawm bur thin ni. Ka thih hnuah chuan insawi invanramah hi chuan ka kal dawn lo tih ka chiang, engvangin maw maw? e a awm miau loh avangin maw le. Ka thih hnuah chuan Pa hnenah ka chawl veng vemng tawh dawn maw le. Engvangin maw? E, Pa pathian atanga chatuan nunna nei ka ni a, Pa pathianin kan chatuan nunna ber a lak tawh chuan ala tu leh chatuan nunna min petu Pathian hnenah kan chawl tawh mai ang chu maw le.

    ReplyDelete
  6. Bible kan tih hian in, Thuthlunghlui chiah kha bible tih a ni a, a chhan chu, Thuthlungthar hi Pathian thawkkhum ni lo in, Greek ho ziah mai mai a ni a, Greek ho khan in JESUS an tih engtin nge kan tih chuan ZESUS tih in an lam a ni a, 'S' hi paih ila, ZEUS tih chiah in a lang a ni, THuthlungthar hian in Pathian thu hi a kalh nasa em em mai bawk a, Isua kha Pathian fapa mal pawh ti mah ula, a nih loh chian zia mai chu, Exodus bung 4:22 na kha kan en chuan Pharoa hnenah khan in Israel a kha khatin ti suh, ka fapa ka fatir a ni e, a ti a nih kha, chumi ah pawh chuan, Pathian thu a kalh tih a chiang leh zel bawk a ni a, chumi ah chuan Bible in tih thuthlunghlui hi Greek Myth mai chauh a ni e.

    ReplyDelete