Editor Picks


widgeo.net

Sunday, July 20, 2014

SAKHAW CHUNGCHANGA INKAWMNA - 6

40. Zawhna: A nih loh leh, “Dil rawh u, tichuan in hmu       ang,” tih te pawh kha a awm a  ni lawm ni kha?
    Chhanna: Awm e. “Dil rawh u, tichuan an pe ang che u,” tih a ni a (Matt 7:7; Luka 11:9). “Dil rawh u,” a tih avanga pawngpaw dil ngawt khân eng nge an dîl chhuah ang? “Kan sual zawng zawng min ngaidam la,” te an ti a, an ṭawngṭai tlut tlut a. Thanga Zawngte hla sain,
                       “Ni ruk chhung kan eiru ṭhin,
                        Chawlhniin kan tleng fai.
                        Bible phenah kan biru phu zuk,”
             a tih ang deuh hian ni tina kan va chettlatna lamah insûm tum chuang siloin Sunday emaw, inrinni emaw a thlen chuan kan ṭawngṭai leh tlut tlut a. “Bang loin ṭawngṭai rawh u a ti alawm,” (I Thes. 5:17) an ti a. Mahse, an dil dik loh avangin an hmu lo a, an nawmsak mai mai hman tumin an dil a, a chhang lo a ni (Jakoba 4:3). Heng an dilna te hi chu tisa ṭawngṭaina mai mai a ni a, Pathian tan chhan tlak a ni lo alawm maw le. Vawi tam tak an ṭawngṭai pawhin a ngaithla duh lo a nih hi le (Isaia 1:15). Isua pawhin, “Lalpa, Lalpa mi ti nazawng chu van ramah an lut lo ang a....,” a ti si a (Matt. 7:21); an ṭawngṭai ṭum khatah pawh, “Aw Lalpa,” an ti zing dup mai zawng a nih hi. Jakoba khan, “In dil dik loh avangin in hmu lo a, in nawmsak nan hman in tum si,” a ti a nih kha; an nawmsakna tur mai maiin an lo dil a ni. 
            Isua pawhin, “Lungkham suh u,” a ti a (Matt. 6:25); mahse kan lungkhatlat si a nih hi. “Chungleng savate hi en rawh u, buh an tuh lo a, an at hek lo, buh inah an seng lut hek lo; nimahsela in Pa vana mi chuan a chawm si a. Nangni chu anni ai chuan nasa takin in hlu zawk lo em ni?” (Matt. 6:26) tih ziak te chu an chhiar ve fo tho awm si a, mahse a awmzia an hre pha lo a ni ang e. Nge ni, an awih loh vang? “Pathian mi,” inti chung si hian, “Eng nge ka ei ang a, eng nge ka in ang aw?” tiin kan tisa nunna thu kan ngaihtuahin kan dil a ni ang e; tin, eng nge ka silhin ka fen ang?” tiin taksa khuh mawina kan lungkham a ni awm bawk e. Mahse, Isuan, “Ei tur aiin nunna a thupui zawk a, silhfen aiin taksa a thupui zawk,” tih a sawi a ni (Matt. 6:15) Mahse Isua neitu anga inchhalte hian an ring lo a ni ber mai. “Nangni zingah lungkham avangin tuin nge mahni dung lam chu tawng khata tisang chuang thei che u?” a ti (Matt. 6:27) Isua hian fel takin thil hrilhfiah kelh chung pawhin an hre lo a ni. Ram hnim vawiin anga nung, a tuka thuka tuah leh mai tur mah mawi taka partirin a chei a, Pathianin heng hnim mai mai pawh chuti taka a chei mawi chuan, keini phei chu silhfen zawng min pe em em dawn a ni a, chung zawng zawng chu kan sawi rik ngai hauh loin kan mamawh a ni tih Pathianin a hriat vek thu Isuan a sawi a ni (Matt. 6:30). Kan tan ṭul leh ṭha leh mamawh zawng zawng chu min dintu Pathian chuan hriat loh thu a awm lo a, engkim hretu a ni a, min hmangaih ngawih ngawihtu a ni leh nghal si.
                  Nausen chu a lo pianin engmah a sawi thiam lo, ṭah chauh a thiam a, a hringtunu chuan a mamawh tur awm chu a ngaihtuah thuai thuai ṭhin a ni tih kan hria. Isuan, “...Nangni mi sual mahin in fate thil ṭha pek nachang in hriat chuan, in Pa vana mi chuan a diltute chu thil ṭha a pe zawk em em dawn lo em ni?” a ti niin a ziak a (Matt 7:11). Hetah hian, “thil ṭha,” ti chauhin a sawi a, Luka ziakah chuan eng thil ṭha nge a nih chiang takin kan hre thei ta a ni. Cutah chuan, “.... Nangni mi sual mahin in fate thil ṭha pek nachang in hriat chuan, in Pa vana mi chuan a diltute chu thlarau thianghlim a va pe dawn em!” a ti a nih chu (Luka  11:13). Isuan, “A ram leh a felna chu zawng hmasa zawk rawh u,” tichuan chung zawng zawng chu a pek belhchhah dawn che u a nia,” a ti (Matt. 6:33). Luka ziaka kan hmuhah pawh, “Ama ram zawng zawk rawh u, tichuan chung thil pawh chu a pek belhchhah dawn che u nia,” a ti a ni (Luka 12:31)
                A nih leh, “Ama ram” chu eng nge ni le? Ele, Thlarau Thianghlim a ni ang chu! “Pa ka dil ang a, ani chuan thlamuantu dang a pe ang che u, chatuana in hnena awm turin, chu chu thlarau dik taka ni; khawvelin chu mi chu an vei thei lo, amah an hmuh loha an hriat hek loh avangin; nangni’n a ni (thlarau) chu in hria e, i hnenah a awm reng si a, nangmahniah chuan a awm dawn a ni,” a ti a ni (Joh. 14:15-17). Pathian chu thlarau a ni a (Joh. 4:24), chu chu “Thlarau Thianghlim’” an tih chu a ni. Thlarau thianghlimah chuan sual a awm si lo a. Isua kha, “Zirtirtu ṭha,” tiin an ko a; ani chuan Pathian chauh loh chu ṭha an awm loh thu a sawi (Luka 18:18-19). Miin thlarau thianghlim an neih tawh chuan anmahniaah Pathian ram a lo thleng tawh tihna a ni a, engmah dil reng a ngai tawh lo a, engkim an ta a ni tih an hre ta a, thil dang zawng zawng pawh pek belhchhah an nih tawh vanagin ‘Engkim hi in ta   a ni vek si a,’ tih a nih tawh reng kha (I Kor. 3:21). Isuan engtin nge a tih kha? “In ṭawngṭaiin mi vervekte angin an ti tur a ni lo; miin an hmuh theih nan inkhawmna inah te, kawtthler peng takah te ding chunga ṭawngṭai an ngaina si ṭhin,” a ti a ni (Matt. 6:5). “In ṭawngṭaiin, Jentailte angin sawi nawn mai mai suh u; an ṭawng tam avangin hriain an ring a ni. Chutichuan, anmahni angin awm suh u. Amah in dil hmain in Pa chuan engte nge in mamawh a hre reng si a,” a ti (Matt. 6:7-8). Tuna Kristian ṭawngṭai tam tak pawh hi an ṭum khat ṭawngṭaiah pawh, “Aw Lalpa,” tih hi vawi engzat nge an sawi nawn hman ang aw? “An lawmman chu an hmu zot awh,” a ti  (Matt. 6:5). |awngkam mawi tak takin ṭawngṭai hla thu an chham duah a, mi dangin an lo Amen thum deuh huk khan an rilru tak chuan, thiam leh tiṭhain an inngai hle a, “An lawmman” chu an hmu nghal zel a ni.
                  Isua ziritir dan erawh chu, “Nang erawh chu i ṭawngṭaiin, i pindan chhungrilah lut la, i kawng khar la, i Pa aruka awm hnenah chuan ṭawngṭai rawh; tichuan, i Pa aruka awm hmu ṭhintu chuan a rul ang che,” tiin a sawi (Matt. 6:6). Marka chuan, “Engkim ṭawngṭaia in dil apiang chu hmu tawhah inngai ula, tichuan, in hmu ang,” tiin a ziak a ni (Mark. 11:24). Chu mi awmzia chu Pek sa an nih tawh avang a ni. “Pindan chhungril” chu eng nge? Hmasanga Judaho Pathian biakna leh an inthawina temple chhung chu hmun hnihah pindan puanzar a awm a, Pindan pawnlawi zawk luh hma chuan mipui awmna a awm a, chu mi chhung lamah pindan bang (puanzar) hmasa zawk kan luh tlang khan puithiamho rawngbawlna pindan a ni a, chu mi piah leh pindan puanzar pahnihna luh tlang chiah chu pindan chhungril ber a ni. Chu pindan chu kum tina puithiamin mipuite sual thawina ran thisen a luhpuina leh a ṭawngṭaina hmun chu a ni.
                 Isua a thih khan chu Jerusalem Temple-a pindan puanzar chu a thler chhuak vek niin an sawi a (Marka 15:38; Matt. 27:51; Luka 23:45). Chu chuan Isuan a thisena sual thawina chu van pindan chhungril bera a luh tlanga, Puithiam Lalbera ṭangin puanzar chhunga miah pawh a luh thu a entir a ni (Heb. 6:19&20). “Beiseina ṭha zawk, Pathian kan hnaihna ṭhin hi hruai luhin a lo awm ta hlauh zawk a ni.” a ti (Heb. 7:19). Isua Krista chu chatuana Puithiam a nih thu an puang ta a ni (Sam 110:4; Heb 7:17).  Chutichuan vana pindan chhungril berah chuan Isua chu lutin sual laka a tlante tan a ṭawngṭaisak ta a, chu chu Isua tlanna ringtute tana ṭawngṭaina chu a ni. Chuvangin heti angin an lo ziak a, “Chutichuan amaha Pathian hnena  lo kalte chu a tawpkhawk thlengin a chhandam thei a ni, anmahni ṭawngṭaisak turin chatuana a nun reng avangin,” tiin (Heb 7:25). Paula chuan, “|awngṭaina leh dilna tinrengin eng hun pawha thlaraua ṭawngṭaiin,” a ti a (Ephe 6:18). hei hi a ni, bang loa ṭawngṭai awmzia chu (I Thes. 5:17). Kan tisa hian bang loin kan ṭawngṭai thei lo; chaw ei hun te, hna thawh hun te, muthilh hun te kan neih ṭhin avangin. Mahse Thlarau chuan eng hunah pawh ṭawngṭai theih a lo ni ta a, chu chuan van hmunah englai pawhin Pathian hnenah ṭawngṭaiin min dilsak ta a ni.
                     Aw le, Paula chuan, “Thlarau chuan kan chak lohnate a pui ṭhin,” a ti a. Kan chak lohnate chu chak deuh hlek turin em ni a puih le? ti ta ila. A ni lo; “engtia ṭawngṭai tur nge tih pawh hre thei lo khawpin a pui chak lo zual ta zawka ni. Kristianna vuantute tan a nihhlawhthlak hle ang. Mahse Kristian nia inchhal si hian he lai thu hi an man thiam tlat si lo. An chak lohnate chu engtia ṭawngṭai tur nge tih hre lo khawpa chak lo ral raih khawpin a pui a, chutah thlarau chuan rum sawi hleih theih lohin a lo ṭawngṭaisak reng a ni tih a hriattir ta a ni (Rom 8:26). Hebraiah chuan, “Ani (Isua) chuan a tisa put lai niahte kha thihna laka chhandam theitu hnenah chuan nasa taka au leh mittui tla chungin ṭawngṭainate leh dilnate a hlan a, a ṭih dek ṭhin avangin ngaihthlakin a awm bawk a (Heb. 5:7),” a ti a. Chumi azarah chuan amah zuitute chuan fa nihna thlarau an hmu ta a, chu thlarau avang chuan “Abba (ka pa),” tiin kan au ṭhin an ti a ni (Rom 8:15; Mark. 14:36). Pathian hmangaihna chuan Pathian faahte a vuah tak te chu (I Joh. 3:1). Pathianin fa an nih avangin a fapa thlarau chu, “Abba (ka pa,” tia auin an thinlungah a tir niin Paula chuan a sawi a ni (Gal. 4:6)
41. Zawhna: “Isua chu a lo kal leh tawh” kan ti a, mahse hmuh theih turah an ngai a ni ang, hmuh an tum ṭalh si a; kei pawh heti ang tho hi ka ni ṭhin.
Chhanna: Bible-in a sawi dan hi chuan thlarau mita hmuh chi ni awm tak a ni e. Hmana an khenbeh tak mihring Isua a nih ang kha chuan hmuh chi a ni ta lo a nih chu. Johana chuan, “Amah chu a awm pangngai takin kan hmu dawn si a,” a ti a (I Joh. 3:2). A awm pangngai chu eng ang nge ni le? Pa chu Pathian a ni a, Isuan, “Tumahin Pa an hmu ngai ka ti lo,” a ti a (Joh. 6:46); Johana pawhin, “Tuman englai mahin Pathian an hmu ngai lo,” a ti bawk a (I Joh. 4:12). Hmun dangah pawh, “tuman englai mahin Pathian an hmu lo,” a ti leh bawk a (Joh. 1:18). A awm pangngai chu Pathian (krista) nihna a nih avangin hmuh theih a ni lo a, thlarau a ni bawk a. “Pathian chu thlarau a ni,” an ti a (Joh.4:24); hmun dangah pawh, “Lalpa chu thlarau chu a ni,” an ti bawk a (II kor. 3:17), thlarau chu hmuh theih ni hek lo. Isua pawh Pathian mihringa lo chang nia an sawi avangin a tisa put lai ni kha “Krista Isua,” an ti a; a thi a thawh leh hnua vana a lawn hnu khan, “Isua krista,” tiin an sawi leh a ni. Amah Isua ngeiin, “Mihring fapa hi hmana a awmna ngaia lawn chhoa in hmuh chuan, engtin nge in tih ang le?” a ti a ni (Joh.6:62)
42. Zawhna : |awngṭaina thu lamah khan let leh lawk ila. “Engpawh ka hminga in dil chuan pek in ni ang,” tiin Isuan a sawi si a; engtia ngaih tur nge ni ang le?
Chhanna“Chu mi niah chuan keima hmingin thil in dil ang,” tiin Isuan a sawi a. (Joh. 16:26). A hma khan ṭawngṭai dan tur zirtir mah sela,  an ṭawngṭaina kha ṭawngṭai tling ala ni lo tlat a ni. Tun lai Mizo kristiante pawh hian, “Isua hmingin ka dil a che,” an tih hian, Isuan, “Ka hmingin,” a tih kha emaw an ti ṭhin a ni. Isuan, “Ka hmingin,” a tih kha, Isua mihrinna hming hi a ni lo tih an hriat a ngai. Chuvangin alawm Isuan a thih dawn hnaih tawhah pawh, “Tun thlengin ka hmingin engmah in la dil lo; dil rawh u, tichuan in hmu ang, in lawm a kimna turin,” a ti (Joh. 16:24). Isuan a thiha a thawh leh hnu khan, “...Pa leh fapa leh thlarau thianghlim ‘hmingah’ chuan baptis ula...,” a ti a (Matt. 28:19). “Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim ‘hmingin’ a ti lo a, ‘hmingah,’ a ti zawk a ni. Tin, “hmingah,” a tih chuan United Penticostal Church lam hian, “Isua” hi emaw an ti daih bawk. Isuan, “ka hmingin,” a tih kha “Isua” hi a ni lo. “Tin, anmahniah chuan ka Pathian hming nen, ka Pathian khua, Jerusalem Thar, ka Pathian hnena mi van aṭanga lo chhuk tur hming nen, ka hming thar nen ka ziak ang,” a ti a (Thup. 3:12). Chu hming thar chu “KRISTA” hi a ni.
43. Zawhna : Isua hi Adamate nupa bawhchhiatna sualte tlan tur leh chhandam tura lo kal angin kan lo ngai ṭhina, chu chu a dik em?
Chhanna: Kan thu hmasa lama kan sawi tawh ang khan, Isua kha chuan chuti ang pawhin a sawi lo a, “Israel hnam beram bote hnenah lo chuan tirh ka ni lo,” a ti tlat mai. Mahse a hnu zelah Isua zirtirna baka hak zauhin Paula chuan Jentailte hnenah pawh an kal a, Isua tuarna avanga chhandamna chu khawvela hnam tin leh chi tin tan an huaptir ta a ni.
44. Zawhna: A nih leh khawvela hnam tin leh chi tinte chu Isua chhandamna chuan a huap reng em le?
Chhanna: Aw, khawvel hnam tin leh chi tin, han tih khan hnam tin leh chi tin zawng zawng chu a huap theiin a lang lo, Adama thlah zawng zawngte chu a huap mahna le.
45.Zawhna : Adama thlah i han sawi hrang deuh niin a lang a, khawvel hnamah hian Adama thlah ni lo an lo tel ve reng em ni le?
Chhanna: Khawvel mihring hi thliar hrang ta ila, Adama thlah hi a tlem zawk an nih hial a rinawm. a ni.
46. Zawhna : A nih leh chu, Adama thlah ni ve loho chu Isua chhandamnaah chuan an tel ve lo tur angin i sawi a, chhandamna chu an mamawh ve tho dawn lo em ni?
Chhanna: Judate thufingah chuan, “Pate’n grep thur an ei a, an fate ha a ṭim,” an ti a. Adama thlah ni ve lote chuan an bawhchhe ve tih kan hriat si loh chuan Isua chhandamna chu an mamawh kher lo ang le. An lo bawhchhe ve tho a nih erawh chuan Isua chu an mamawh ve mahna.
               Mahse, a nih dan tur takah chuan Isua chu Adama bawhchhiatna lak ata chhandam tura Adama thlah kal zel aṭanga lo chhuak a ni a; ani phei chuan Israel hnam beram bo tan chauha lo kal a nih thu a sawi nghe nghe a, Adama thlah zawng zawng tana lo kal chu a ni chiah loin a insawi a ni. Chuti a nih phei chuan Adama thlah ni ve lote pawh an thlahtu bulte’n an lo bawhchhe ve tho a nih phei chuan, Isua ni lo, an thlahtu bul aṭanga lo chhuak ve ngei tuemaw chu an thlahtute bawhchhiatna thai bosak tura an chhawr ve ngei a ngai ang chu! Isua chu an chipui, an thlah zinga mi a nih loh avangin an ring ve thei ngawt lo ang. Thlah hran daih a ni si a. Chuvang chuan an tan chuan chhandamtu hran a ngai ngei ang le.


http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/10/sakhaw-chungchanga-inkawmna-5_12.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/09/sakhaw-chungchanga-inkawmn-4_8029.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/08/sakhaw-chungchanga-inkawmna-3_26.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/07/sakhaw-chungchanga-inkawmna-2.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/07/sakhaw-chungchanga-inkawmna.html








No comments:

Post a Comment