Editor Picks


widgeo.net

Saturday, December 12, 2015

ZAWHNA LEH CHHANNA


           Kan nu leh pa leh halai tam tak zingah hre fiah tawk lo kan awm theih avangin “Pathian Khuanu” chungchanga zawhna hi a fiah thei ang leh a tawi thei anga chhan hram ka han tum ang e.
1.     Zawhna:  Pathian hi eng nge ni?
   Chhanna : Pathian chu thil engkim kan hmuh theih leh kan hmuh phâk zawng zawng te, kan hmuh theih loh leh kan hmuh phâk loh zawng zawng te, kan hriat theih leh kan hriat phâk loh zawng zawng te, kan khawih theih leh khawih theih loh zawng zawng te siamtu, thil awm tawh leh tûna awm mêk leh lo la awm tûr chena siamtu chu a ni.
                 Khawvêla hnam tinte hian koh dân an nei hrang heuh a, keini Zofate chuan, “Pathian,” tih hi kan koh dân lâr ber a ni mai thei e. Zofate chuan hmasâng ata an lo koh dân chu “Khawzîng Pathian,” an ti. A hming tak chu “Khua,” a ni a, hla thu awngkam hmanga an koh chuan, “Chung Khuanu,” an ti. Vân sang taka chêng anihna lamah chuan “Pu Vâna,” an ti a, a chênna hmun chu “Vân Chung Khua,” an ti.
                                    Tin, mihring mimal vêngtu leh enkawltu a nihnaah chuan “Khaltu,” tih a ni a. mihring siamtu leh chhûngkua leh hnam dintu a nihna lamah chuan, “Sa,” tih a ni a; mihring leh thil nung zawng zawng leh thil siam dang zawng zawngte siamtu a nihna huap zau takah chuan “Khua,” a ni thung. A hming leh a nihna famkim nêna an kohnaah erawh chuan “Khawzîng Pathian,” tih a ni. “Khaw,” tih chu “Khua,” sawina a ni a, “Zîng,” chu a nihna, zia sawina a ni. “Khua” ah chuan nunna te, ênna te, chakna te, thil tihtheihna te a awm a, chu chu “Zîng” a ni. “Pathian,” tih kan hmu leh a, “Pa” chu engkim siama dintu a nihna leh Amah aanga engkim lo ding a nihna, engkim tâna Pa a nihna a ni a, “Thian” chu Amah Pathian khuaah chuan bawlhhlawhna reng reng a awm loh avangin “Thianghlim,” tihna tluk a ni. Chutichuan a hming leh a nihna leh a ze famkim nêna an koh chuan, “Khawzîng Pathian,” an ti a ni.
2. Zawhna: Pathian awm ringtu zawng zawng te hian Pathian chungchânga kan ngaih dân a inang vek em?
  Chhanna : Pathian awm ringtu zawng zawngah Pathian chungchânga an/kan ngaih dân chu a inang vek lo a, a inang a awm a, a inang lo, hrang nuaih pawh a awm (hei hi Pathian a awm tih hretute ni loin, a awm ringtu bîkte ngaih dân sawina a ni).
3. Zawhna: Engati nge/eng vângin nge Pathian awm hi kan rin?
  Chhânna : Mihring hi mi ang pangngaia a lo pian tawh chuan, a lo seilena a lopuitlin hian eng ang mi leh eng hnam leh chi pawh ni sela, a lo pian leh a lo awm chhan hi a ngaihtuah a, mihring dang awm loa amah chauha lo piang pawh ni sela, a lo puitlin hnu chuan a lo pian chhan leh thil awm rêng rêngte an lo awm chhan chu ngaihtuah ngai êm êm lo mah sela, ngaihtuah hun chu vawi khat emaw tal chu a nei ngei ngei a ni. Chutah tak chuan thil lo awm tawh a mita a hmuhte chu engti anga lo awm nge ni? Tia a ngaihtuah lai khân amahah thil awmte awmtîrtu awm ngeia rinna a lo awm nghâl a, chu chu siamtu Pathian awm rinna lo inanna a ni.
4. Zawhna: Engati nge/eng vângin nge Pathian hi pakhat a nih?
  Chhanna : Thil engkimte an lo awm chhan chu a siamtu Pathianin a siam vâng a ni a, engkim siamtu Pathian chu engkim ti thei a nih avângin Amah avânga thil engkim lo ding tate siam tûrin mi dang pun ngai loin Amah chuan engkim a tih theih avângin Amah bâk pathian dang awm belh chu a ûlna a awm lo a ni.
5. Zawhna: Pathian hian pianhmang bîk a nei nge? Nei ni sela mihring hmuh theiha taksa pianhmang nei a ni ang em le?
Chhanna : Pathian chuan pianhmang bîk zawng a nei ngei a, chu chu mihring mita a hringhrana hmuh theih a ni lo. Mihringte hnêna a inhriattîrna hun leh hmunah erawh chuan Pathian nihna ang ni loin, hmuh theihin mihring pianhmang angin a inlan a ni. Chu a inlanna kan hriat theih chinah chuan Liandoate unau hnênah mihring, pitar(Tlangaunu) angin a inlan a; tin, kan pipute lêntlâng vêla an awm lai khân Zahmuaka leh leh Lawilêri te nupa hnênah khân mihring, pa tawi hmul thup angin a inlan bawk.
6. Zawhna: Pathian hmêlhmang/lan dân/zia chu eng nge?
  Chhanna : Pathian lan dân hmêlhmang dik tak hi mihringte hmuh leh hriat theih a ni lo a, a chhan chu Amah Pathian hi mihring mit leh benga hmuh theih leh hriat theihna rama khawsa a ni lo a, thlarau khawvêla khawsa a nih tlat avângin. Mihring mita hmuh theiha a rawn inlan erawh chuan kan sawi tawh angin, Pathian nihna ang ni loin, a chung zawhna chhânna 5-na ang khian a lang.
7. Zawhna: Pathian ziarânga tel chu engte nge ni?
  Chhanna : Pathian ziarângah chuan nunna te, ênna te, chakna te leh thil tih theihna te a awm a, chu chu “Zîng,” tiin Zo hnam sakhaw awnga vuah a ni. Tin,  chu bâkah chuan engkim ti thei nihna te, thi thei lo, chatuan mi nihna te, engkim hre tlanga hmu tlangtu nihna te, engkim siama dintu nihna te, engkim chunga rorêltu leh remruattu nihna te a tel.
8. Zawhna: Pathian hi mi rilru chhia, mi chhiatna thlentu/mi chhiatna zawng mi a ni nge? Mihring tisa thihna leh nunna hi Pathian kut a ni e kan ti a. Pathian chuan mihring nunna a la tihna em ni ang? Pathian chuan mihring nunna a lâk si chuan Pathian rilru chhia, mi chhiatna zawng hin Pathian a ni mai lo maw?
   Chhanna : Siama an lo awm tirh ata engkim mai hi Pathian rorêlna hnuaia awm vek an nih avângin thil lo thleng tûr leh lo awm tûr zawng zawngte pawh a rel fel sa veka lo thleng leh lo awm an ni. Chûngah chuan a mihring siamte pawh an chunga thil lo thleng tûr zawng zawngah chuan an chungah thil ha a lo thlen theih nâna an dam lai nun kawngte chu an hman thiam theihna tûrin anmahniah a chhia leh a ha hriat theihna tûr finna thuthlung a dah vek a ni, chu mi hmang thiam leh thiam lo kâr chu hla tak pawh a ni thei ang, chu chu mihring thu a ni a, Pathianin finna a pêk an hman thiam leh thiam loha innghat a ni. Mihring leh nungcha leh thlai te(nunna nei zawng zawng) thihna hi chu chatuan daih lo, rei lo tê atâna a ruat sa a ni.

No comments:

Post a Comment