Editor Picks


widgeo.net

Saturday, January 23, 2016

PATHIAN THAWKKHUM


            Pathian thudik leh dâwt sawi thei lo tûra Kristiante’n an ruat Bible hi eng vânga dâwt sawi lo tûra ruat nge an nih tih leh, dâwt sawi thei lo tûr chi chu a lo ni rêng em tih hi tûn umah hian i lo chhui ve thung teh ang u.
            Paula chuan, “Pathian lehkha thu zawng zawng hi Pathian thawkkhuma pêk a ni a, zirtîr kawngah te, thiam loh chantîr kawngah te, zilh kawngah te, felna zirtîr kawngah te a sâwt bawk a ni,”  a ti a. (II Tim. 3:16). Hetah hian, “Pathian thawkkhuma pek,” ti meuhin a sawi a, hei vânga dawt sawi hauh lo tura ngaih hi a ni ber a. Isua khan, “Lei leh van a ral ang a, ka thu erawh chu a ral lo ang,” a lo ti ve leh a (Mat. 24:35; Mark. 13:31; Luk. 21:33). Isua chu pathiana pawm leh biak a nih avâng hian a thu chu Pathian thu nia ruat a nih bakah Isua thu sawi Bible chhûnga mi chu Pathian thua ngaih vek a ni bawk a, a thu chu a ral loh tur thu kan hmu a ni.

            Nimahsela Isua thusawi ngei pawh hi ziaka dah a nih loh vaih chuan bo mai thei a ni dawn tih hi hriat a ha khawp mai. Amah hian lei leh van chu a ral pawh ni sela, a thu chu ral lo turin a sawi mai nain a zirtirte zinga mi Johana chuan a inlarna hmuh thu tlipnaah chuan, “… tupawhin he hrilh lawkna lehkhabu  thua jmi thu a lak bo chuan he lehkhabua ziak Nunna thing leh khaw thianghlima a chan chu Pathianin a la bo ve ang,” tiin a ziak tlat mai (Thup. 22:19). Bible bu chhung thu tinreng hi Pathian thu vek nia kan pawm a, dawt sawi thei lo tur khawpa kan pawm a nih chuan, lei leh van a ral pawha Pathian thu chu a ral dawn si loh chuan, Thu puan bua “hrilh lawkna lehkhabu thua mi thu a lak bo chuan,” tih hian awmzia a nei dawn em ni? Chuvangin he hrilh lawkna bua mi thu hi lak bo theih a nih chuan, Bible thu (Pathian thu) chu lak bo theih a ni tihna a ni.

           Tin, Bible chhung thu tinreng hi “Pathian thawk khuma pek a ni,” tih a ni a, chuvâng chuan Pathian thu, rinna leh thil tih tehna dik lo thei lo,” niin kohhran (Kristian) mite chuan an pawm anih chuan Apogripha bua mite hi Bible bu 80 thui khawm atanga paih chhuah an nih dan hi eng aanga teha tling lo nge an nih le? Tin, tuna Pathian thua pawm tlak china ngaih Bible-a bu 66 te hi Pathian thu vek leh dawt sawi thei loa kan ngaih chin a nih chuan, a chhûnga thu henkhatte hi engtia pawm tur nge ni ang tih hi lo chhui tai la, chhût tham fe a awm awm e. Chungte chu-
1. Kum 120 chauh dam tura sawi mihringte-
            Adama leh a nupuiin Pathian dan chu Eden huana an bawhchhiat hnuin kumkhuaa nung reng lo turin an chhia a lawh a ni (Gen. 3:17-19, 22). Chu mi hnu chuan Adama chu kum 930 a dam a, Setha (Adama fapa pathumna) chu kum 912 a dama; Adama fapa upa ber Kaina chuan a nau Abela a thah hnuin Nod ramah a pem daih a ni. Tin, Enosa chu kum 905 a dam a, Kenana chu kum 910 a dam a,; Mahalela chu kum 895 a dam a, Jareda chu kum 962 a dam a. Enoka chu kum 365 a nih hnu chuan thihna temloa Pathian lak bo niin lantir a ni a (Gen. 5:24). Methusela chu kum 969 a dam a, Lameka chu kum 777 a dam leh a. Lameka fapa chu Nova a lo nit a a; Lameka chin hma lam Adama thlahte chu kan hmuh ang hian an dam rei hle niin a lang a ni.
            Chutah mihring chu an lo sual deuh deuh a, an lo sual em avângin anmahni siamtu pathian pawhin mihring a lo siam ta chu a inchhirin, tihboral a tum tak hial thu kan hmu a ni (Gen. 6:5-7): Pathian awngka anga ziak kan hmuhah chuan, “Ka thlarau chuan mihring chu kumkhuain a bei fo lo ang…. Nimahsela kum 120 chu an la dam ang,” tih thu a ni a (Gen. 6:3). Nova kum 950, Sema 600 230, Arpagsada 438, Sela 433, Ebera 464, Pelega 239, Reuva 239, Seruga 230, Nahora 148, Tera 205, Abrahama 175, Sari (Abrahama nupui) 127 leh Isaaka kum 180; hengho hi kum 120 aia tam vek an dam a ni si a, an ziak dan a\ang chuan Pathian chu a daw ta duai phawt mai.
2. Thi loa vanram thlenga sawite-
            Bible an ziak dân chuan, Enoka chu Pathian nen an leng dun hin a:tin, a awm ta lo a; Pathianin a la bo ta a ni,” tih a ni a (Gen. 5:24). Hei vang hian tisa (mihring) thihna tem hauh lova nung chunga vanram kai anga ngaih a ni a; Enoka ang bak hian zawlnei Elija pawh thihna tem lo a (a nung chunga) vanram kaia sawi a ni ve bawk a. Bible-ah chuan, “…. Tin, Elija chu hawngaleivira’n vanah a chho ta a,” Enoka kha kum 300 chhung zawng Pathian nena leng dunin an ziak a (Gen. 5:22), he mite pahnih, Enoka leh Elija hi nung chunga vanram kai angin ngaih an ni a, chute anga chuan Kristian vanram kawngzawh buah pawh a lang. Chuti ang ni chung reng chuan Isua’n, “Vanah tumah an lawn ngai lo, van aanga lo chhuka chauh lo hi chu, Mihring fapa vana awm hi,” a lo ti leh mauh mai si (Joh. 3:13). Mosia kha chu a thi a (Deut. 34:5) hmel dangkamna tlanga Isua leh Mosia leh Elija an inbiak khan, Mosia leh Elija chu vana kal lo, vanram kai lo chu lo ni ta sela, khawi aanga lo kal nge an nih ang; seol (mitthi khua) aanga lo kale m ni an nih ang? Isuan amah chauh lo chu tumah vana lawn an awmloh thu a sawi si a, a eng nge pawm zâwk tûr ni ang le.
3. Israel leh Judate chhiarpui-
            Sawi tur a tam a, kan sawi seng lo chungin pakhat chu i han thur chhuak leh hram teh ang. Samuela lehkhabuah chuan, “Tin, Lalpa thinurna chu Israelte chungah a lo thawk leh tat hut a, ‘Kal la, Israel mite leh Juda mite chhiar vek rawh,” tiin Davida chuan an pawi khawih turin a chawk tho a,” tiin ziak a ni a (II Sam. 24:1). Heta Pathian thinur chhan tur hi han ngaihtuahin a hma lam thu leh a hnu lam thu chhiar pawhin a vang hle. Hmun dangah chuan, “Tin, Setana’n Israelte chu a bei ta a, Davida chu Israelte chhiar duhna a neihtir a,” tih a nit hung a (I Chro. 21:1). Heta kan hmuh ang chuan Setana hi Israelte chungah a thinur zawk ni awm tak a ni a, Israelte Pathian leh Setana hi inhmelmakna awma indo reng reng anga an lan lai hian Israelte Pathian leh Setana hi mi thuhmun ni awm tak a ni.   

No comments:

Post a Comment